Μενού Κλείσιμο

Ή άμοιρη

Παντρεύτηκα την Άμοιρη μ’ ένα παλικαράκι..

Με τα λόγια αυτά ξεκινάει το τραγούδι όπου λέει για την ιστορία μιας γυναίκας που παντρεύτηκε έναν ακαμάτη άντρα, και παριστάνει τα παθήματα της από αυτόν τον άτυχο γάμο με κινήσεις χεριών και με εκφράσεις στο πρόσωπο.

Άλλη εκδοχή λέει για μία κοπέλα που παραστράτησε στον γάμο της και κλαίει την μοίρα της.

Ανήκει στους κυκλικούς, μιμητικούς, σατιρικούς χορούς με τα δρώμενα της αποκριάς.

Ή Άμοιρη κατάγεται και διασώθηκε στο χωριό Άγιος Λέοντας, ανατράφηκε και διατηρήθηκε από την ευκολία στην μίμηση , την κωμωδία και τη σάτιρα των κοινωνικών γεγονότων των Ζακυνθινών, ακόμα και από το γεγονός ότι δεν ξεχώριζε ιδιαίτερα από ένα είδους μικρής “ομιλίας”, που τόσο πολύ καλλιεργήθηκε και αναπτύχθηκε στο νησί. Σήμερα η Άμοιρη παρουσιάζεται ιδιαίτερα της αποκριές από χορευτές “ικανούς” να την αναπαραστήσουν.

Την Άμοιρη την υποδύεται πάντα άντρας από το γεγονός ότι θα ήταν αδιανόητο στην παραδοσιακή Ζακυνθινή κοινωνία των ορεινών χωριών, μία γυναίκα να διακωμωδούσε τα παθήματα μιας άλλης.

 Εκτός αυτού όταν πρωτοεμφανίστηκε η άμοιρη δεν είχε μπει ακόμα στην κοινωνική ζωή και τάξη η θέση της γυναίκας.

Για να καταλάβουμε την Άμοιρη , δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην Ζάκυνθο το ελληνικό λαϊκό πνεύμα έδωσε λαμπρά δημιουργήματα με σπουδαιότερο το μοναδικό στην Ελλάδα, λαϊκό θέατρο. Οι περίφημες Ζακυνθινές ομιλίες (εννοούμε τις υπαίθριες παραστάσεις – θέατρο δρόμου, που τις κάνουν άνθρωποι του λαού και της καθημερινής κοινωνίας την περίοδο κυρίως του καρναβαλιού)  είναι γνωστές με έντονα αυστηρό διαχωριστικό κοινωνικό και ταξικό χαρακτήρα και έντονη σατιρική αντιπαράθεση.

Σήμερα βλέπουμε την Άμοιρη να χορεύεται και από γυναίκες, συνήθως όμως με ΑΝΤΡΑ πρωτοχορευτή.

Ή μίμηση των κινήσεων και των εκφράσεων του κύκλου πρέπει να γίνεται ακριβώς από όλους , όπως και από τον πρωτοχορευτή, ο οποίος αρχίζει το τραγούδι, που το επαναλαμβάνουν χορεύοντας όλοι μαζί στον ρυθμό του τοπικού συρτού (συρτός Ζακυνθινός, μουσικό μέτρο 2/4). Μετά τον πρώτο στίχο και ενώ σταματά ο χορός, ο πρωτοχορευτής αρχίζει διάφορα δρώμενα και κινήσεις ανάλογα με το νόημά του νέου  στίχου, δείχνοντας με χαρακτηριστικές κινήσεις και εκφράσεις τα παθήματα της Άμοιρης. Το ίδιο πράγμα και τις ίδιες κινήσεις επαναλαμβάνει όλος ο κύκλος, για να ξαναρχίσει μετά ο χορός και ούτω κάθε εξής.

Στο τελείωμα του χορού πάντοτε συνοδευόταν από γέλια, πειράγματα, σφυρίγματα και  φωνές των παρευρισκόμενων, ενώ ο κύκλος των χορευτών και χορευτριών που συμμετέχει στον χορό τελειώνει με συρτό Ζακυνθινό, επαναλαμβάνοντας τον τελευταίο στίχο του χορού δύο ή τρεις φορές.

Ή Άμοιρη λοιπόν μία μορφή χορευτικής-θεατρικής έκφρασης του σατυρικού θεάτρου που αναπτύχθηκε πρώτα και κυρία στην Ζάκυνθο.

Σπύρος Σκιαδόπουλος

Υ.Σ : Θα ήθελα λοιπόν εδώ να τονίσω και να αναφέρω ότι το δρώμενο της Άμοιρης δεν το κοροϊδεύουν και δεν το αλλάζουν από την παράδοση τόσο πολύ στην κωμωδία, το λέω αυτό γιατί έχω δει χορευτικά να χορεύουν την Άμοιρη ντυμένοι με γυναικεία ρούχα κυρίως γριάς και να κοροϊδεύουν με αυτό τον τρόπο τον ίδιο τον χορό κι έπειτα την ΖΑΚΥΝΘΟ!

 Οι στίχοι του τραγουδιού είναι :

Παντρεύτηκα – παντρεύτηκα την Άμοιρη.

Παντρεύτηκα την Άμοιρη μ’ενα παλικαράκι.

Κάθε πρωί, την Άμοιρη, κάθε πρωί με φόρτωνε.

Κάθε πρωί με φόρτωνε, με ένα κιλό κριθάρι.

Στο μύλο να, την Άμοιρη, στο μύλο να το κουβαλώ.

Στο μύλο να το κουβαλώ, στο μύλο να το αλέθω.

Βρίσκω το μυ, την Άμοιρη, βρίσκω το μύλο χάρβαλο.

Βρίσκω το μύλο χάρβαλο, και τα πανιά σκισμένα.

Και βρίσκω και, την Άμοιρη, και βρίσκω και το μυλωνά.

Και βρίσκω και το μυλωνά κακά και πικραμένα.

Να και ο άντρας μου, την Άμοιρη

Να και άντρας, που ερχότανε.

Να και ο άντρας μου που ερχότανε, μ’ενα μαχαίρι λάζο.

Να μου το βα, την Άμοιρη, να μου το βάλει στην καρδιά.

Να μου το βάλει στην καρδιά, να σταθεί μαύρο αίμα.

Έτσι παθαί, την Άμοιρη, έτσι παθαίνω πάντα μου.

Έτσι παθαίνω πάντα μου και απαρατάω τον άντρα μου (δις)

Βιογραφικό Σπύρου Σκιαδόπουλου

2017- σήμερα: Χοροδιδάσκαλος παραδοσιακών χορών
2009- σήμερα : Ναυτικός- Θαλαμηπόλος Α’ στην εταιρεία Levante Ferries

Εκμάθηση παραδοσιακών χορών
●Πολιτιστικό σύλλογο Βουγιάτου 1994-1999 : Χοροδιδάσκαλος Άγγελος Βισβάρδη, όπου του δίδαξε τον αρχαιότερο χορό ‘’Γιαργητό’’ (διασώθηκε το 1953 στο χωριό Βουγίατο)
●Πολιτιστικός σύλλογος ‘’Σαρακινάδο’’ 1999-2009: Χοροδιδάσκαλος Άγγελος Τετράδης
●Πολιτιστικός σύλλογος ‘’Μανώλιες’’ 2016-2017 ως πρωτοχορευτής: Διδασκαλία Αθηνά Δεπόντη

Διδασκαλία παραδοσιακών χορών
●Ομάδα Ελληνικού Παραδοσιακού Χορού “Ο Σύρτης” Βουγιάτο, 2018- σήμερα
●Πολιτιστικός Σύλλογος Μαχαιράδου Η Αγία Μαύρα, 2017-2019
●Πολιτιστικός Σύλλογος Κατασταρίου Μορφές, 2018-2019
●Πολιτιστικός Σύλλογος Βολιμών, 2018-2019
●Πολιτιστικός Σύλλογος Κάτω Γερακάρι “Ευαγγελίστρια”, 2023
●Πολιτιστικός Σύλλογος Λιθακιάς, 2024

Συμμετοχές σε παραστάσεις
● Έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή Φεστιβάλ χορού σε Ελλάδα και εξωτερικό
● Έλαβε μέρος σε σχολικούς μαθητικούς αγώνες παραδοσιακού χορού με μαθητές- χορευτές του ΤΕΕ Ζακύνθου ως υπεύθυνος χορού από το 1998 έως το 2001 κατακτώντας την πρώτη θέση και τις 4 χρονιές σε τοπικό επίπεδο. Επίσης συμμετείχαν και στους περιφερειακούς αγώνες κατακτώντας την 2η, 3η , 5η , και 4η θέση αντίστοιχα.
● Έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων από καταξιωμένους χοροδιδασκάλους ανά την Ελλάδα.
●Το 2003 στους μαθητικούς περιφερειακούς αγώνες Επτανήσων διακρίθηκε ως καλύτερος πρωτοχορευτής Ιονίων νήσων και Νοτιοδυτικής Ελλάδας.
●Η αγάπη του για την παράδοση της Ζακύνθου τον οδήγησε σε επιτόπιες έρευνες μελετώντας εκτενώς τα ήθη, τα έθιμα, τους χορούς και τα τραγούδια της. Έδωσε κυρίως έμφαση στο χωρίο Βουγιάτο.
●Την έρευνα του την έχει παρουσιάσει και διδάξει σε πολλές περιοχές της Ελλάδος.

Έχει διδάξει την παράδοση της Ζακύνθου:
1)Θέατρο ελληνικών χορών Δόρα Στράτου
2)Πολιτιστικός συλλογος Άνω Λιουμη
3)Χορευτικό Δήμου Περιστερίου
4)Κέντρο Ελληνικής Τέχνης Αθηνών
5)Πολιτιστικός Σύλλογος Μώλου Φθιώτιδας
6)Χορευτικό Εργαστήρι Νέας Ιωνίας
7)Σωμάτιο παραδοσιακών χορών ΑΣΚΑΥΛΟΣ
8)Ηγέχορος Σύλλογος Πολιτιστικής Κληρονομιάς
9))Σύλλογος Λευκαδιτων Ηλιούπολης
10)Πολιτιστικός Σύλλογος Παραδοσιακοί Δρόμοι
11)Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Μελισσίων
12)26ο Σεμινάριο παραδοσιακών χορών στην Αμοργό.
13)Εξωραϊστικός & πολιτιστικός σύλλογος οικισμού Εκτελωνιστών Αλίμου
14)Ένωση Ηπειρωτών Αγίου Δημητρίου Το Κούγκι
15)Σύλλογος Ηπειρωτών Νέας Σμύρνης – Παλαιού Φαλήρου Η Τιτάνη
16)Χορού ενθύμιση – Αχαρνές

Μέλος σε συλλόγους

●2019- σήμερα: Πρόεδρος του Πολιτιστικού & Λαογραφικού συλλόγου Βουγιάτου Ζακύνθου ‘’Ο Σύρτης’’
●2017: εξελεγκτική επιτροπή: Πολιτιστικός σύλλογος ‘’Μανώλιες’’

• 2024 Δημοτικός σύμβουλος Ζακύνθου

Κατηγορία arthra-blog, tragoudia-xoroi